Czy zdarzyło Ci się zastanawiać, dlaczego Twoje dziecko reaguje inaczej niż jego rówieśnicy? Może nie znosi głośnych dźwięków, nie potrafi usiedzieć w miejscu, intensywnie przeżywa emocje albo ma swoje własne, nietypowe zainteresowania? Jeśli tak, nie jesteś sam. To nie kwestia „niegrzeczności” – to neuroróżnorodność, czyli unikalny sposób, w jaki dziecko odbiera i przetwarza świat.

Fundacja Słoneczko rozpoczęła właśnie kampanię społeczną „Nie ma niegrzecznych dzieci, są dzieci neuroróżnorodne”, mającą na celu zwiększenie świadomości na temat różnorodności neurologicznej. Akcja zwraca uwagę na to, że trudne zachowania często wynikają z odmiennych sposobów funkcjonowania mózgu, a nie z braku wychowania czy złej woli. Kampania ma na celu edukację rodziców, nauczycieli i społeczeństwo o potrzebach dzieci z ADHD, autyzmem i innymi różnicami neurorozwojowymi, promując empatię, zrozumienie i dostosowanie metod wsparcia do ich indywidualnych potrzeb.

Czym jest neuroróżnorodność u dzieci?

Każde dziecko jest wyjątkowe, ale niektóre maluchy myślą, uczą się i odczuwają rzeczywistość w sposób znacząco inny od większości. Neuroróżnorodność obejmuje dzieci z ADHD, spektrum autyzmu, dysleksją czy innymi nietypowymi sposobami funkcjonowania. Nie oznacza to, że mają „gorsze” zdolności – po prostu ich mózgi działają inaczej i potrzebują indywidualnego podejścia.

Jak może przejawiać się neuroróżnorodność u dzieci?

Nie ma dwóch identycznych dzieci neuroróżnorodnych, ale oto kilka sygnałów, które mogą wskazywać na ich wyjątkowe potrzeby:

• Nadwrażliwość sensoryczna – niektóre dzieci mogą czuć się przytłoczone hałasem, jasnym światłem czy niektórymi tkaninami. Mogą unikać tłumów, hałaśliwych miejsc lub intensywnych zapachów.
• Nieustanna potrzeba ruchu – dziecko nie potrafi długo siedzieć w miejscu, często się wierci, biega lub skacze. Może to wynikać z potrzeby dodatkowej stymulacji sensorycznej.
• Trudności z koncentracją – zapomina o zadaniach, łatwo się rozprasza, a jednocześnie potrafi godzinami zajmować się tym, co je pasjonuje.
• Silne emocje – dzieci neuroróżnorodne mogą przeżywać emocje bardzo intensywnie, szybko wpadać w złość, smutek lub ekscytację i mieć trudności z ich regulacją.
• Głębokie, nietypowe zainteresowania – mogą być całkowicie pochłonięte jednym tematem, znać mnóstwo szczegółów i spędzać godziny na zgłębianiu ulubionej dziedziny.
• Trudności społeczne – niektóre dzieci niechętnie angażują się w rozmowy, mają problem z odczytywaniem emocji innych albo nie rozumieją zasad zabawy w grupie.
• Spowolnione przetwarzanie informacji – dziecko może potrzebować więcej czasu na udzielenie odpowiedzi, co nie oznacza, że nie rozumie tematu.
• Nietypowy sposób uczenia się – łatwiej zapamiętuje rzeczy, gdy widzi je w ruchu, korzysta z obrazków albo uczy się w inny, niestandardowy sposób.
• Silna potrzeba rutyny – nawet drobne zmiany w planie dnia mogą być dla niego trudne do zaakceptowania, a przewidywalność daje mu poczucie bezpieczeństwa.
• Niezwykła kreatywność – często potrafią łączyć rzeczy w zaskakujący sposób, tworzyć oryginalne rozwiązania i widzieć świat inaczej niż inni.
  

Dlaczego warto zrozumieć neuroróżnorodność u dzieci?

Zamiast etykietować dziecko jako „niegrzeczne”, warto dostrzec jego potrzeby i znaleźć sposoby na wspieranie go. Tworząc bardziej przyjazne środowisko:

• pomagasz dziecku budować pewność siebie,
• ograniczasz napięcia i nieporozumienia,
• dajesz mu przestrzeń do rozwoju w jego indywidualnym tempie.

Co możesz zrobić już teraz?

• Obserwuj swoje dziecko – zwróć uwagę, co sprawia mu trudność, a co przynosi radość.
• Poszerzaj swoją wiedzę o neuroróżnorodności – im więcej wiesz, tym lepiej możesz wspierać swoje dziecko.
• Podziel się tym wpisem! Im więcej osób zrozumie neuroróżnorodność, tym łatwiej będzie tworzyć wspierające środowisko dla wszystkich dzieci.

Nie ma niegrzecznych dzieci – są tylko dzieci, które mają różne potrzeby i sposoby postrzegania świata. Jakie doświadczenia masz z neuroróżnorodnością? Podziel się swoją historią w komentarzu!